تاثیر مواد مختلف بر روی ابریشم
۱- اثر اسید و قلیا:
ابریشم از نظر ساختمان شیمیایی شباهت زیادی با پشم دارد ، با این تفاوت که در ابریشم اسید آمینه های سیستئین و تریپتوفن و متایونین وجد ندارد ، به همین دلیل ابریشم نسبت به پشم در برابر مواد شمیایی آسیب پذیر است .
اسید و قلیا هر دو باعث هیدرولیز (تجزیه ) ابریشم می شوند ، البته اثر قلیا شدیدتر است به نحوی که قلیا با غلظت ۵% در دمای جوش حداکثر در مدت زمان ۵ دقیقه ابریشم را حل می کند .
ابریشم نسبت به پشم در مقابل اسید حساس تر است ، که یکی از دلایل آن عدم وجود اسید آمینه سیستئین می باشد . کمترین میزان تخریب بر روی ابریشم در PH بین (۸-۴) اتفاق می افتد . اسید معدنی قوی بشدت ابریشم را تخریب می کند ، البته اسیدهای رقیق نیز در دمای بالا و زمان طولانی باعث تجزیه شدن ابریشم می گردند . به همین دلیل در رنگرزی ابریشم با رنگهای اسیدی دمای رنگرزی حداکثر (۹۵-۹۰) درجه و مدت زمان رنگرزی کمتر از یک ساعت پیشنهاد می شود تا در اثر اسید موجود در محلول رنگرزی ابریشم صدمه نبیند .
۲- اثر مواد اکسید کننده :
مواد اکسید کننده مانند آب اکسیژنه ، آب ژاول و پراستیک ها باعث شکسته شدن پیوندهای پتپیدی (زنجیره پروتئینی ) می شوند ، در نتیجه کوتاه شدن زنجیره ها و کاهش استحکام الیاف را به دنبال دارد ، علاوه بر آن باعث زرد شدن ابریشم نیز می گردد .
از بین مواد اکسید کننده توصیه می شود از مواد حامل کلر برای سفیدگری یا رنگبری استفاده نشود ، چون شدت تخریب و زردی حاصل از کلر بخاطر قدرت اکسید کنندگی بالای آن بیشتر است.
برای سفیدگری ابریشم استفاده از آب اکسیژنه در شرایط ملایم ( غلظت کم-زمان کوتاه ) توصیه می شود .
نکته : پراستیک اسید ، از ترکیب آب اکسیژنه با اسید استیک بدست می آید . بدیت ترتیب که ۴۵ میلی لیتر اسید استیک همراه با ۵۵ میلی لیتر آب اکسیژنه همراه با ۶/۰ میلی لیتر اسید سولفوریک غلیظ در یخچال در دمای ۵ درجه سانتیگراد به مدت ۷۲ ساعت برای رسیدن به تعادل باقی می ماند.
|