پرداخت برجسته و ساده

بعد از تمام شدن بافت تابلو فرش کار ابتدایی پرداخت  با ماشین انجام میگردد این کار باعث می شود تا خواب  تابلو فرش صاف و یکنواخت شود.

هر گاه خامه قالی به رنگهای جوهری رنگین باشد، برای تثبیت رنگ و براق کردن آن، فرش را به کارگاه های شستشو برده، دواشور می کنند.

تابلو فرش های و فرش های پرز دار( گره دار) بعد از تمام شدن مرحله بافت ابتدا روگیری و پرداخت میگردند . برای روگیری کار ابتدا با دستگاه مخصوص صورت میگیرد تا ارتفاع متناسبی برای پرداخت ایجاد گردد .

  این کار به دو روش ذیل انجام میپذیرد

1. کوتاه نمودن بافت 2 الی 4 رج ( اینکار برای بازبینی بافت و مشاهده غلط بافی کار صورت میگیرد) از این شیوه بیشتر نواحی همچون ورامین، آذربایجان، اصفهان، قم، کاشان، اراک و مناطق غربی کشور

2. کوتاه نمودن گره ها (پرز ) بعد از اتمام بافت به وسیله قیچی برقی روش کار نواحی شمال خراسان و کرمان میباشد.

بعد از بافت چند ردیف ، استاد کارگاه به وسیله قیچی مخصوص سر ریشه ها را با دقت زیاد و به صورت یکنواخت می چیند . گاهی نیز به گونه ای که در برخی از مراکز بافندگی مانند تبریز معمول است هر شب بعد از خاتمه ی کار روزانه عمل چیدن سر ریشه ها را انجام می دهند . بعد از خاتمه بافت فرش در صورت لوزوم چند سانتی متر گلیم بافت کرده و سپس با چیدن تارها در فاصله ی دلخواه فرش را از دار جدا کرده و سپس آن را در روی زمین و یا استوانه ی مسطحی قرار داده و آن را پرداخت می کنند . مدت ها است که در برخی از مراکز قالی بافی ایران مانند کرمان و تهران عمل پرداخت را با ماشین های برقی مخصوصی انجام می دهند .چنان چه پرزهای قالی پس از بافت زیاد گرفته شود ، به گونه ای که پرزها با لمس کردن با دست احساس نشوند ، به ارزش فرش لطمه ی فراوانی وارد می شود . این قبیل فرش ها را در اصطلاح فنی « ته خواب » و یا « خواب کوتاه » می گویند . پرداخت فرش یکی از حساس ترین مراحل بافندگی است و تنها کسانی قادر به انجام آن هستند که در این کار تجربه ی کافی داشته باشند زیرا با کوچک ترین غفلت ، حاصل کار پر زحمت بافنده به هدر داده می شود . سنگ زدن عمل دیگری است که به هنگام پرداخت ، گاه گاه بر روی فرش صورت می گیرد . در اثر این عمل فلس های الیاف پشم کاملا صیقلی شده و ضمن اینکه رنگ های اضافی بر روی الیاف از بین می روند و فرش حالت مخملی و ابریشمی مانند پیدا می کند . ارتفاع پرز فرش مانند سایر مشخصات ویژه ی آن مانند نوع گره ، تعداد پود ، طول ریشه و غیره از ضابطه های تشخیص محل بافت فرش بوده و بر حسب عادت و سنت و محل بافت میزان آن متغیر است . باید بدانیم ارتفاع پرز با مرور زمان کاسته شده و به اصطلاح فرش پا خورده شده و در نتیجه نقشه و طرح آن تجسم و تجلی بیشتری پیدا می کند.

پرداخت برجسته

  یکی دیگر از پرداخت های تابلو فرش پرداخت برجسته میباشد . این شیوه توسط قیچی های مخصوص ( قیچی سرنخ) انجام میگردد این روش باعث برجسته شدن قسمت های مناسب کار میود و جلوه های بصری تابلو فرش را دوچندان میکند. این نکته را به یاد داشته باشید که تمامی تابلو فرش ها قابلیت پرداخت برجسته شدن را دارا می باشند ولی این به این منظور نیست که تمامی تابلو با این روش هم مانند هم زیبایی یکسانی داشته باشند از این رو توصیه میشود قبل از پرداخت زدن کار با کارگاه های مربوطه و استادکارهای پرداخت مشورت کنید تا بتوانند شما را در این زمینه راهنمایی کنند. یکی دیگر از نکات مهم برای بافندگان عزیز این میباشد که برای پرداخت برجسته و پرداخت ساده لزومی ندارد گره های کار را بلند درنظر بگیرند این امر باعث کسری نخ و دو رنگی در بافت گردد شما هرچقدر هم بافت کوتاهی داشته باشید (2 تا 3 سانت) تبلو فرش شما قابلیت پرداخت برجسته شدن را دارد